باسمه تعالی

مسئله ی سرگردانی هویتی، پدیده جدیدی نیست .. اواخر قاجاریه،  بسیاری از شاهزاده های قاجاری به فرنگ رفتند و با مشاهده پیشرفتهای آن جوامع، شگفت زده شدند استفاده از نیروی موتور، اکتشافات گوناگون، احداث کارخانجات و برجهای بلندمرتبه، چهره کشورهای غربی را تغییر داده بود .

برخی، نظام تک نفره پادشاه را مسبب عقب ماندگیهای ایران می‌دانستند .. شاهان قاجار زمان زیادی را در حرمسرا میگذراندند و  از وضعیت جامعه اطلاع چندانی نداشتند بنابراين به مرور، زمینه برای بنیانگذاری انقلاب مشروطه فراهم شد
 در  انقلاب مشروطه، برای اولین بار مجلس شورای ملی شکل گرفت که قدرت پادشاه را کاهش میداد .

مشروطیت با  آغاز سلطنت پهلوی، وارد دوران جدیدی شد.. در دوره پهلوی، امکاناتی نظیر  بانک، بیمه، مدارس امروزی، دانشگاه، دادگستری، سیستم بهداشت، ثبت احوال، راه آهن، فرودگاه، صنایع مختلف و.. وارد ایران شد بیماریهای واگیردار و کشنده، کنترل شد. امنیت جاده ها تأمین شد و کشور از خطر تجزیه حفظ شد .. با تلاش پهلویها، ایران دچار تحول زیادی شد که اصلاً با زمان قاجاریه قابل مقایسه نبود  .

البته‌ از لحاظ محتوا، اگر چه انقلاب مشروطه بر اصول دیانت و میهن پرستی بنا شده بود؛ اما به دلیل باز شدن عرصه برای روشنفکرنمایان،  مسیر دیگری را طی کرد و نهادهای دینی و افراد متدین را مورد هجمه قرار داد تا جایی که بعضی از روحانیون مثل حسن تقی زاده ریشها را تراشیدند و کت و شلواری و کراواتی شدند . 

با پیروزی انقلاب اسلامی، دین تا حدودی توانست که وارد صحنه اجتماعی و سیاسی شود.. بسیاری از اشخاصی که دید سکولاری به دین داشتند و میگفتند که جای دین فقط در مسجد است، با رخ دادن انقلاب اسلامی متحیر شدند و به ظاهر از این حرکت پشتیبانی کردند . .بعد از دهه شصت، با ارتحال امام خمینی (ره) و عدم حضور مقتدرانه او و فاصله گرفتن از فضای جهاد و شهادت، چه افراد دین ستیز و چه اشخاص سکولار، احساس آزادی به آنها دست داد و فضای جامعه را برای برخی تحرکات باز دیدند.. با گسترش اینترنت و رسانه های ماهواره ای، جریان دین ستیز قویتر شد .

از طرفی بی تقوایی، عدم صداقت و عملکرد نامناسب گروههای اسلامگرا نیز مزید بر علت شد و زمینه برای جریانهای سکولار و غربگرا بازتر شد .

البته الآن بسیاری از مردم کشورمان از یک مدل خاص از اسلام پیروی می‌کنند. به سفرهای زیارتی حج و عتبات و مشهد و .. میروند. نذری میدهند و نذری میخورند؛ ولی از آن طرف نسبت به قرائت نماز و قرآن بی اهمیت هستند. امر به معروف و نهی از منکر انجام نمیدهند .

از دین، فقط یک سری رفتارهای سطحی و ظاهری انجام میدهند. به انجام واجبات و ترک محرمات پایبندی چندانی ندارند .. خلف وعده میکنند،  قرض و دیون خود را ادا نمیکنند و حقوق دیگران را مراعات نمیکنند. ممکن است مشروبات الکلی و مواد مخدر مصرف کنند، ارتباطات جنسی بی بند و بار انجام دهند و نظایر آن .

در حال حاضر ترویج این نوع اسلام از سوی جریانهایی دنبال میشود که در موارد زیادی توفیقاتی به دست آورده اند .

متأسفانه این تحلیل در بعضیها وجود ندارد که پیشرفتهای اقتصادی غرب، سابقه ای بیش از دویست سال دارد.. در جوامع غربی، فساد اخلاقی و دین گریزی باعث پیشرفتهای اقتصادی نشده؛ بلکه خلاقیت، کار جمعی، تعهدکاری و پشتکار، موجب این دستاوردها شده است .

از دهه ١٩۶٠ میلادی، انحطاط اخلاقی وارد رسانه های غربی شد.. این فضا وارد ایران هم شد، به طوریکه اگر فیلمی صحنه سکسی نداشت، فروش زیادی نداشت .

تجربه نویسنده ی مقاله در مواجهه با کسانی که نگاه سکولاری به دین دارند، ثابت کرده است که عموماً آنها با انجام واجبات و ترک محرمات که اساس تعلیمات اسلامی است، مشکل زیادی دارند . این قبیل اشخاص با تفکر روشنفکرانه و غیرمنصفانه، دین اسلام را تحلیل میکنند و این کار به جز سرگردانی مردم، بین چند فرهنگ رایج در جامعه (فرهنگهای اسلامی، ایرانی، غربی) نتیجه ای دربر ندارد . نتیجه این شده که فرهنگ ایرانی با گوشه ای از فرهنگ اسلامی مخلوط شده که زمینه اصلی آن فرهنگ غربی است

این قضیه به خاطر نفوذ این اشخاص در سینما و تلویزیون، اینترنت و ماهواره، روزنامه ها و .. و از طرفی کمبود مطالعه ی دینی از سوی عموم اتفاق افتاده است

 برخی از تبعات و آثار فرهنگ غربی و سکولاریسم را به صورتهای زیر در جامعه ایرانی میتوان مشاهده کرد

بخشهای زیادی از جامعه، دین اسلام را فقط متعلق به عربها میدانند؛

فصلی بودن دینداری در ایام خاص مثل ماه مبارک رمضان و محرم و صفر .

نهادینه شدن اسلام بدون نماز، بدون معنویت و تقوا، اسلام قشری و حداقلی در جامعه؛

بسنده کردن به دین صرفاً برای برآورده شدن حاجات و دفع بلیات و گرفتاریها؛

واگذار شدن امر به معروف و نهی از منکر، تنها به سازمانهایی محدود؛ و نه به عنوان یک وظیفه و تکلیف عمومی؛

ستیز عده ای با امر به معروف و نهی از منکر و آمران آن؛

بی توجهی نسبت به احداث مساجد و مراکز قرآنی، همگام با رشد جمعیت؛؛

شکاف بین علم و دین در تعلیمات مدارس و دانشگاهها؛ .

به وجود آمدن روحیه مسامحه کاری، اباحه گری، نسبی گرایی، شُل آمدن، تفسیر به رأی و نگاه سطحی و حداقلی در رابطه با احکام و مقررات اسلامی در جامعه؛

شیوع قسم و شهادت دروغ، شاهد سازی، آشنا بازی، رشوه، تقلب و پا روی حق گذاشتن، برای رسیدن به مطامع شخصی و گروهی در دادگاهها؛

ضعف، در برخورد قاطعانه با مفاسد خرد و کلان اقتصادی و اجتماعی؛ .

نهادینه شدن ربا و سیستم بانکی ربوی در کشور؛ 

ضعف در فرهنگ و کار جهادی، پشتکار، مداومت و استمرار در کار؛

تولید و ترویج مدهای ماهواره ای از سوی گروههای غربگرای جامعه؛

کاهش ازدواج و وجود میلیونها دختر و پسر بالای سی سال و افزایش زندگیهای انفرادی ناشی از طلاق؛

جایگزین شدن تیپ بازیگر، خواننده، فوتبالیست و .. به جای الگوی مرد و زن مسلمان و کم توجهی نسبت به علما و دانشمندان؛

کمرنگ شدن عفت عمومی، حجاب و پوشش اسلامی (چادر)؛

استقبال اداره جات دولتی از افراد با تیپ و اعتقادات حداقلی در استخدامها؛ .  

مهاجرت گسترده به شهرها و تجمع اغلب جمعیت کشور در چند شهر بزرگ؛

رواج سبک شهرسازی غربی و زندگی کردن ساکنان شهرها مطابق با الگوی غربی؛

بی توجهی به پرداخت خمس، زکات و دستگیری از محرومان؛

صرف سرمایه های ایرانیان برای خرید خودروهای میلیاردی و ویلاسازی؛ سرمایه گذاری در املاک و طلا به قصد گران شدن و چشم و هم چشمی . 

تولید و توزیع گسترده ی انواع دخانیات، مواد مخدر و مشروبات الکلی در کشور؛

از بین رفتن بسیاری از منابع آبی، خاکی، گونه های گیاهی و جانوری به دلیل سوءرفتارهای انسانی؛

بسیج دانشجویی مرکز آموزش کشاورزی امام خمینی (ره)